Phát triển logistics xanh, thích ứng nhanh là xu hướng tất yếu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững không chỉ là mục tiêu mà còn là yêu cầu không thể thiếu và không thể đảo ngược. Với ngành logistics, việc chuyển đổi sang các phương thức hoạt động xanh đã vượt qua giai đoạn xu hướng và trở thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi doanh nghiệp. Việc chuyển đổi này giúp bảo vệ môi trường và là yếu tố then chốt để duy trì và nâng cao tính cạnh tranh trong thị trường ngày càng khắc nghiệt.

Logistics xanh dần trở thành yêu cầu tất yếu

Tại tọa đàm “Phát triển logistics xanh, thích ứng nhanh” và công bố FIATA WORLD CONGRESS 2025 do Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) phối hợp với Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp tổ chức vào chiều ngày 9/7 tại Hà Nội, ông Nguyễn Quang Vinh, Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) nhấn mạnh tầm quan trọng của chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050. Chiến lược này đặt mục tiêu "xanh hóa" các ngành kinh tế, bao gồm phát triển các trung tâm logistics xanh và cảng xanh.

Sự chuyển đổi chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị theo hướng bền vững là xu hướng và là ưu tiên hàng đầu của cộng đồng doanh nghiệp quốc tế. Nó đòi hỏi các doanh nghiệp logistics phải nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, giảm thiểu lượng khí thải carbon và áp dụng các công nghệ tiên tiến nhằm tối ưu hóa quy trình vận hành. 

Từ những yêu cầu này, ông Vinh khẳng định việc phát triển logistics xanh đã vượt xa khái niệm xu hướng và trở thành một yếu tố không thể thiếu trong mọi giai đoạn của hoạt động kinh doanh. Từ việc thu mua nguyên liệu, sản xuất, phân phối, giao hàng đến xử lý phế thải.

Đại diện VCCI cũng đề xuất Chính phủ cần xây dựng Chiến lược và Quy hoạch phát triển logistics đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững và hiệu quả của ngành logistics trong tương lai. 

Chính phủ cần cân nhắc, đưa ra nhiều chính sách hơn để khuyến khích và thúc đẩy các doanh nghiệp hướng tới phát triển logistics xanh. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cần có các cơ chế ưu đãi về thuế, khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng thay thế trong vận tải đường bộ và thay đổi phương thức vận tải theo mô hình đa phương thức. Xây dựng tín dụng carbon để bảo vệ và kiểm soát lượng khí thải nhà kính cũng là một biện pháp hay, nên chú trọng đến. Ông Vinh cũng khuyến cáo rằng các doanh nghiệp nên khẩn trương điều chỉnh và hoàn thiện chiến lược để phù hợp với mục tiêu phát triển xanh và bền vững.

Cùng quan điểm, ông Lê Duy Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) cho rằng việc xây dựng một ngành logistics bền vững và có khả năng thích ứng nhanh chóng là vô cùng cấp thiết và là xu hướng không thể tránh khỏi.

Ông cho biết thêm, VLA đã thành công trong việc giành quyền đăng cai tổ chức Đại hội thường niên Liên đoàn các Hiệp hội Giao nhận Vận tải Thế giới 2025 - FIATA WORLD CONGRESS 2025. Đây là sự kiện quan trọng nhất của ngành logistics toàn cầu, thu hút hàng ngàn đại biểu từ các doanh nghiệp, chuyên gia và lãnh đạo trong ngành logistics trên toàn thế giới tham gia. Việc tổ chức thành công sự kiện này sẽ là cơ hội quan trọng để nâng cao hình ảnh và vị thế của ngành logistics Việt Nam trên trường quốc tế. Đồng thời cũng mở ra nhiều cơ hội hợp tác và kinh doanh cho các doanh nghiệp trong nước, giúp họ tiếp cận với những đối tác và thị trường mới.

Chuyển đổi logistics xanh: Cơ hội đi kèm thách thức

Ông Ngô Sỹ Hoài, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST) chia sẻ dưới góc độ đại diện doanh nghiệp: các doanh nghiệp sản xuất và chế biến gỗ đã tận dụng hiệu quả nguồn nhân lực dồi dào và nguồn nguyên liệu nội địa. Họ cũng khai thác tối đa hệ thống vận tải cảng biển trong nước, đặc biệt tại các khu vực có lợi thế logistics như Bình Dương, Đồng Nai và TP HCM.

Trong những năm qua, ngành công nghiệp gỗ Việt Nam đã vươn lên đứng thứ 5 thế giới về xuất khẩu và đứng thứ 2 về các sản phẩm gỗ có giá trị gia tăng cao. Sản phẩm gỗ Việt Nam đã tiếp cận 170 thị trường trên toàn thế giới, với 5 thị trường chính là Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc và EU chiếm hơn 90% kim ngạch xuất khẩu.

Tuy nhiên, ông Hoài cũng lưu ý, sản phẩm gỗ có tính chất đặc thù và cồng kềnh hơn so với nhiều loại hàng hóa khác, khiến chi phí vận tải biển rất cao. Đôi khi, giá trị của hàng hóa trong một container chỉ tương đương với chi phí vận chuyển. Vì vậy, việc chuyển đổi xanh trong ngành logistics là yếu tố quyết định sự thành bại của ngành gỗ.

Ngoài ra, gỗ là sản phẩm rất nhạy cảm với môi trường, do đó việc thiết lập quy trình chế biến xanh, thương mại xanh và tăng trưởng xanh là hết sức cấp thiết. Ông Hoài bày tỏ hy vọng với nguồn lực và tiềm năng của ngành gỗ cùng với điều kiện logistics được cải thiện hướng tới xanh hóa, đại hội FIATA sẽ tạo thêm nhiều điều kiện thuận lợi để ngành gỗ phát triển bền vững.

Ông Trần Thanh Hải, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) nhận định, việc phát triển logistics xanh đặt ra thách thức lớn cho các doanh nghiệp. Quá trình chuyển đổi xanh trong logistics sẽ bao gồm việc chuyển đổi sang các nguồn năng lượng bền vững cho các phương tiện vận tải và thay đổi phương thức vận chuyển.

Theo ông, vận tải đường thủy nội địa là một phương thức vận tải xanh có nhiều ưu thế vượt trội trong việc tiết kiệm năng lượng và giảm lượng phát thải carbon.

Phó Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, ông Lê Minh Đạo cho biết, chi phí vận tải thường chiếm khoảng 60-70% chi phí logistics, tùy thuộc vào hệ thống vận tải sử dụng. Duy trì một hệ thống vận tải hiệu quả, thân thiện với môi trường và có khả năng thích ứng nhanh là trách nhiệm chung của ngành giao thông vận tải, bao gồm cả cơ quan quản lý Nhà nước và các doanh nghiệp.

Vận tải đường thủy nội địa là một phương thức vận tải xanh. Việt Nam có nhiều tiềm năng để phát triển vận tải thủy nhờ vào mạng lưới sông ngòi dày đặc, nhưng hiện nay hệ thống này vẫn chưa được khai thác hiệu quả.

Tại khu vực phía Nam, vận tải thủy đã đáp ứng từ 40-70% nhu cầu vận tải hàng hóa. Đặc biệt là vận tải container kết nối TP HCM với khu vực Cái Mép. Tuy nhiên, ở phía Bắc, vận tải container bằng đường thủy hiện chỉ chiếm chưa đến 2% sản lượng hàng hóa. Ông Lê Minh Đạo cho rằng, để phát triển vận tải xanh, cần có sự nỗ lực phối hợp giữa cơ quan Nhà nước và các doanh nghiệp trong ngành.

Đại diện Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cho biết, trong những năm qua, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã rà soát và trình Chính phủ phê duyệt quy hoạch cho 5 lĩnh vực giao thông nhằm đảm bảo sự phát triển toàn diện. Bộ cũng đã triển khai nhiều biện pháp để giải quyết các vấn đề về hạ tầng, nâng cao tĩnh không của các cầu thấp trên các tuyến vận tải thủy quan trọng như cầu Đuống và các cầu trên tuyến huyết mạch phía Nam và phía Bắc.

Bộ GTVT đã thực hiện nhiều giải pháp để tạo thuận lợi cho thương mại như số hóa cơ sở dữ liệu và hướng tới triển khai toàn bộ các thủ tục trực tuyến. Những biện pháp này giúp giảm thời gian xử lý thủ tục hành chính, cải thiện việc cung cấp dữ liệu và tối ưu hóa việc sử dụng phương tiện và hành trình trên các tuyến vận tải.

Lãnh đạo Cục Đường thủy nội địa nhấn mạnh sự thành công của những nỗ lực này phụ thuộc vào sự hợp tác chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và hiệp hội trong ngành.

Nguồn: https://mekongasean.vn/phat-trien-logistics-xanh-thich-ung-nhanh-la-xu-huong-tat-yeu-31015.html 

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬  

Chia sẻ bài viết này