Sân bay Long Thành & Nhà ga T3: Ván cược tỷ đô – Liệu có kịp về đích?

Hệ thống sân bay tại Việt Nam đang đối mặt với tình trạng quá tải khi lượng hành khách vượt xa công suất thiết kế, đặt áp lực nặng nề lên hạ tầng và ảnh hưởng đến trải nghiệm dịch vụ. Theo Khối Phân tích của Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV Research), năm 2024, tổng lượng khách thông qua các cảng hàng không đạt 109 triệu lượt, giảm 3,5% so với năm trước. Đáng chú ý, lượng khách quốc tế phục hồi ấn tượng, tăng 24% lên 41 triệu lượt, trong khi thị trường nội địa sụt giảm 15% do các hãng hàng không trong nước phải điều chỉnh đội bay và thực hiện bảo dưỡng tàu bay.

Bên cạnh đó, khối lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không cũng ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể, đạt 1,5 triệu tấn, tăng 19% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, áp lực hạ tầng tại sân bay Tân Sơn Nhất ngày càng gia tăng khi tình trạng quá tải kéo dài, trong khi các dự án mở rộng vẫn chưa thể triển khai đúng tiến độ.

Sân bay Long Thành: Kỳ vọng trở thành trung tâm hàng không khu vực

Dự án Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành giai đoạn 1 có tổng vốn đầu tư lên đến 109.000 tỷ đồng, được thiết kế để phục vụ 25 triệu hành khách mỗi năm. Theo báo cáo của KBSV Research, tiến độ thi công đang được đẩy mạnh với mục tiêu hoàn thành trước ngày 31/12/2025 và đưa vào khai thác từ năm 2026.

Không chỉ giúp giảm tải cho sân bay Tân Sơn Nhất, Long Thành còn được định hướng trở thành một trung tâm trung chuyển hàng không mới tại Đông Nam Á. Đặc biệt, sân bay này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực logistics hàng không của Việt Nam. Hiện tại, cảng hàng không Tân Sơn Nhất và Nội Bài đều đang vận hành gần mức công suất tối đa, khiến việc mở rộng hạ tầng trở thành nhu cầu cấp thiết. Khi đi vào hoạt động, Long Thành giúp phân bổ lại lưu lượng vận tải, giảm áp lực cho các sân bay hiện hữu; góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ trung chuyển hàng hóa khu vực ASEAN.

Nhà ga T3 Tân Sơn Nhất: Nút thắt cần tháo gỡ cho bài toán quá tải

Tình trạng quá tải tại sân bay Tân Sơn Nhất đã trở thành một vấn đề nan giải khi lượng khách hàng năm vượt xa công suất thiết kế. Hiện sân bay này đang phải phục vụ hơn 41 triệu lượt hành khách mỗi năm, trong khi công suất tối đa chỉ ở mức 28 triệu. Nhằm giảm áp lực hạ tầng, dự án Nhà ga T3 đã được khởi công với tổng vốn đầu tư gần 11.000 tỷ đồng, nâng thêm khả năng tiếp nhận 20 triệu lượt khách mỗi năm. Công trình dự kiến sẽ hoàn thành vào tháng 5/2025, rút ngắn tiến độ hai tháng so với kế hoạch ban đầu.

Việc đưa Nhà ga T3 vào vận hành được kỳ vọng giúp giảm tình trạng ùn tắc, hỗ trợ các hãng hàng không trong nước nâng cao hiệu suất khai thác. Khi công suất sân bay được mở rộng, giá vé có cơ hội ổn định hơn, chi phí vận hành giảm, tạo động lực phát triển cho ngành du lịch và thương mại.

Theo đánh giá từ KBSV Research, các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ hàng không như SCS và AST sẽ hưởng lợi trực tiếp từ sự gia tăng lưu lượng hàng hóa, góp phần nâng cao năng lực vận chuyển và hiệu quả logistics tại sân bay.

Thách thức trong việc hoàn thành đúng tiến độ

Mặc dù cả hai dự án đang được triển khai với tốc độ cao, việc hoàn thành đúng hạn vẫn gặp nhiều trở ngại. Một trong những vấn đề lớn nhất là nguồn vốn. Với tổng mức đầu tư vượt 120.000 tỷ đồng, việc huy động tài chính đòi hỏi sự kết hợp giữa ngân sách nhà nước, vốn ODA và đầu tư từ khu vực tư nhân theo mô hình đối tác công tư (PPP).

Bên cạnh đó, công tác giải phóng mặt bằng và nhập khẩu thiết bị cho sân bay Long Thành cũng là bài toán nan giải. Theo báo cáo của KBSV Research, nhiều hạng mục quan trọng của dự án phụ thuộc vào nguồn cung từ châu Âu và Mỹ. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn chưa phục hồi hoàn toàn, nguy cơ chậm trễ do thiếu hụt thiết bị là điều không thể loại trừ.

Một yếu tố then chốt khác là hệ thống giao thông kết nối. Dù Long Thành và Nhà ga T3 có thể hoàn thành đúng tiến độ, nhưng nếu các tuyến đường bộ và đường sắt liên kết không được nâng cấp đồng bộ, khả năng khai thác vẫn sẽ gặp hạn chế.

Cơ hội đầu tư và tác động đến nền kinh tế

Theo dự báo từ KBSV Research, ngành hàng không Việt Nam sẽ tiếp tục đà tăng trưởng mạnh trong giai đoạn 2025 – 2026, đặc biệt nhờ sự phục hồi đáng kể của thị trường khách quốc tế. Dự kiến, lượng hành khách sẽ ghi nhận mức tăng trưởng hai con số, trong khi sản lượng hàng hóa vận chuyển bằng đường hàng không có thể tăng từ 10 – 15% so với năm trước.

Việc đưa vào khai thác hai dự án trọng điểm này sẽ nâng cao năng lực hạ tầng, tạo ra cơ hội đầu tư hấp dẫn. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực hàng không như ACV, SCS, AST cùng với các hãng bay lớn như Vietnam Airlines, Vietjet Air được kỳ vọng sẽ hưởng lợi trực tiếp từ sự gia tăng công suất sân bay.

Bên cạnh đó, chi phí vận hành của các hãng hàng không cũng có cơ hội giảm đáng kể khi giá dầu Brent được dự báo có thể lùi về mức 75 USD/thùng trong năm 2025. Với chi phí nhiên liệu chiếm tỷ trọng lớn trong hoạt động khai thác, điều này sẽ giúp cải thiện biên lợi nhuận và tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh của các hãng bay.

Không chỉ đơn thuần là các dự án hạ tầng giao thông, sân bay Long Thành và Nhà ga T3 Tân Sơn Nhất còn đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Nếu hoàn thành đúng tiến độ, hai công trình này sẽ giải quyết bài toán quá tải; nâng cao vị thế cạnh tranh của ngành hàng không Việt Nam, tạo tiền đề thu hút dòng vốn đầu tư lớn hơn vào lĩnh vực logistics và dịch vụ hàng không.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, sự phối hợp chặt chẽ giữa chính phủ, doanh nghiệp và các nhà đầu tư là yếu tố then chốt nhằm tháo gỡ các rào cản về vốn, mặt bằng và chuỗi cung ứng. Đồng thời, việc phát triển hạ tầng giao thông đồng bộ, đảm bảo kết nối liền mạch với các khu vực kinh tế trọng điểm, sẽ quyết định sự thành công của hai dự án trong dài hạn.

Sự bứt phá của Long Thành và Nhà ga T3 không chỉ mang lại lợi ích cho ngành hàng không mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế mới, giúp Việt Nam nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng hàng không toàn cầu.

Source: https://www.dnse.com.vn/senses/tin-tuc/san-bay-long-thanh-nha-ga-t3-van-cuoc-ty-o-lieu-co-kip-ve-ich-34094333

Chia sẻ bài viết này