Các hãng logistics thế giới đã ứng dụng công nghệ 4.0, doanh nghiệp Việt vẫn còn “loay hoay” vì thiếu vốn

Logistics đã và đang giữ vai trò cốt lõi trong chuỗi cung ứng, xuất hiện diện xuyên suốt ở mọi giai đoạn, từ cung ứng nguyên vật liệu, sản xuất, lắp ráp đến phân phối, bán buôn, bán lẻ. Trong từng mắt xích, logistics đảm nhiệm các nhiệm vụ như vận tải, lưu kho, lưu bãi và quản lý hoạt động, góp phần đảm bảo chuỗi cung cấp ứng dụng vận hành trơn tru và đạt hiệu quả tối ưu nhất.

Công nghệ 4.0 và logistics xanh tại Việt Nam khi áp dụng còn nhiều khó khăn

Có thể khẳng định, công nghệ 4.0 và logistics xanh là hai yếu tố thì chốt trong công việc hỗ trợ và nâng cao hiệu quả của chuỗi cung ứng hiện đại. Công nghệ 4.0 với những ứng dụng nổi bật như Internet vạn vật ( IoT), dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI) và điện toán đám mây, đã và đang mang đến những cải tiến vượt trội cho ngành logistics hiện nay.

Bên cạnh đó, logistics xanh hướng đến mục tiêu giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường bằng cách áp dụng các giải pháp vận chuyển xanh như xe điện và phương tiện chạy bằng lượng thay thế, phát triển hệ thống kho bãi tiết kiệm năng lượng, các gói vật liệu thân thiện với môi trường. Đồng thời, logistics xanh còn thúc đẩy các hoạt động tái chế, sản xuất sạch,… góp phần xây dựng một hệ thống vững chắc cho hệ sinh thái bền vững trong chuỗi cung ứng.

Trên thế giới, nhiều tập đoàn đã thành công khi áp dụng các giải pháp này cụ thể như Amazon và Walmart nổi bật với hệ thống quản lý kho thông minh và tự động hóa, trong khi Unilever và IKEA dẫn đầu cam kết sử dụng sử dụng bao bì tái chế và thân thiện với môi trường.

Cùng với xu hướng áp dụng công nghệ 4.0 vào hoạt động logistics, hãng bưu chính Mỹ UPS đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) để tối ưu hóa giao hàng, còn DHL – một trong những hãng chuyển phát nhanh đầu thế giới – sử dụng AI và Big Data để dự báo nhu cầu, tối ưu hóa quản lý kho bãi và vận chuyển. Đây là những ví dụ điển hình không chỉ chứng minh được hiệu quả vượt trội của công nghệ 4.0 và logistics xanh mà còn tạo động lực để các doanh nghiệp trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam, nhanh chóng bắt đầu và chuyển mình thích nghi theo xu thế mới.

Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc ứng dụng công nghệ 4.0 và logistics xanh vẫn đang gặp rất nhiều thách thức và khó khăn. Theo PGS. TS Trinh Thị Thu Hương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Phát triển Nhân lực Logistics Việt Nam (VALOMA), trên cả nước hiện có khoảng 5.000 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics và hơn 46.000 doanh nghiệp liên quan, nhưng phần lớn là doanh nghiệp vừa và nhỏ với vốn trung bình chỉ khoảng 10 tỷ đồng.

Bà Hương dẫn chứng từ một khảo sát năm 2021, cho biết các doanh nghiệp logistics trong nước đã bước đầu áp dụng điện toán đám mây - một công nghệ tương đối dễ dàng tiếp cận. Tuy nhiên, những công nghệ phức tạp hơn như blockchain hay trí tuệ nhân tạo (AI) vẫn chưa được phát triển rộng rãi.

Trong khuôn khổ Diễn đàn xúc tiến Xuất khẩu Việt Nam 2024, bà Hương nhấn mạnh rằng khoảng 50-60% doanh nghiệp logistics đã ứng dụng một số loại công nghệ mới khác nhau. Trong đó, doanh nghiệp nước ngoài dẫn đầu với việc đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ tiên tiến xây dựng và giữ vững được vị trí dẫn đầu. Ngược lại, các doanh nghiệp logistics trong nước vẫn chủ yếu sử dụng các công nghệ cơ bản với mức độ ứng dụng công nghệ thông tin còn hạn chế và trình độ ứng dụng công nghệ thông tin trong vận tải tương đối đường bộ thấp.

Theo lãnh đạo Hiệp hội Phát triển Nhân lực Logistics Việt Nam (VALOMA), khó khăn lớn nhất mà các doanh nghiệp logistics trong nước phải đối mặt là hạn chế về tài chính. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp nhiều trở nên trong việc đầu tư vào các giải pháp công nghệ hiện đại. Cùng với nhận thức của lãnh đạo doanh nghiệp về tầm quan trọng của công nghệ 4.0 và logistics xanh chưa cao dẫn đến sự do dự trong quyết định đầu tư. Khi đó, việc phát triển công nghệ tại các doanh nghiệp cũng diễn ra rời rạc, manh mún và thiếu đồng bộ không đạt hiệu quả.

Làm sao để tiếp cận top-down để gỡ khó cho các doanh nghiệp Logistics Việt Nam?

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, logistics xanh không chỉ là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu thiết yếu nhằm nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng, bảo vệ môi trường và tăng cường sức mạnh cạnh tranh cho doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế. Do đó, với sự hỗ trợ từ Chính phủ cùng nỗ lực đổi mới không ngừng của các doanh nghiệp, ngành logistics Việt Nam hoàn toàn có khả năng bắt xu thế toàn cầu, xây dựng một nền kinh tế bền vững trong tương lai.

Cũng theo PGS. TS Trịnh Thị Thu Hương đã đưa ra, việc phát triển xanh và ứng dụng công nghệ hiện đại là hai yếu tố cốt lõi mà Việt Nam cần ưu tiên để nắm bắt xu hướng toàn cầu. Trong bối cảnh hiện nay, cách tiếp cận từ trên xuống dưới (top-down) được đánh giá là phù hợp hơn. Vì vậy, việc giải quyết những khó khăn đang tồn tại tại yêu cầu sự kết hợp chặt chẽ giữa các doanh nghiệp và hỗ trợ từ Nhà nước.

Về phía doanh nghiệp, cần xây dựng một lộ trình rõ ràng và tận dụng mọi cơ hội để áp dụng các giải pháp công nghệ tiên tiến, đặc biệt trong lĩnh vực logistics xanh. Trong khi đó, Nhà nước cần tạo điều kiện thuận lợi hỗ trợ thông tin hỗ trợ chính sách và ưu đãi tài chính, khuyến khích các doanh nghiệp đổi mới và phát triển bền vững.

Về giải pháp nhân lực, các trường đại học tại Việt Nam đã và đang bắt kịp xu hướng công nghệ hiện đại. Sự xuất hiện của nhiều chương trình đào tạo hiện nay đã tích hợp các học phần liên quan đến công nghệ thông tin, phân tích phân tích dữ liệu và quản lý hậu cần mang đến những giải pháp hiệu quả và tối ưu.

Trong vòng 5-7 năm tới, dự kiến sẽ có một thế hệ sinh viên tốt nghiệp với kiến ​​trúc vững vàng về các công nghệ này nhanh chóng giải quyết bài toán về nguồn nhân lực cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra tại đây là nguồn nhân lực này liệu có phù hợp với nhu cầu thực tế trong bối cảnh chuyển đổi số hay không lại là một vấn đề nan giải cần sự vào cuộc của các bên liên quan.

Nguồn: https://vneconomy.vn/techconnect/cac-hang-logistics-the-gioi-da-ung-dung-cong-nghe-4-0-doanh-nghiep-viet-van-con-loay-hoay-vi-thieu-von.htm

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Chia sẻ bài viết này