Thị trường kho bãi Việt Nam trước xu thế thương mại xuyên biên giới

Thị trường kho bãi Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ và mở rộng với sự “để mắt”của các nhà đầu tư cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, trước sự gia tăng của thương mại xuyên biên giới, đặc biệt là việc Trung Quốc đầu tư mạnh vào các kho bãi khổng lồ tại khu vực biên giới, các doanh nghiệp Việt Nam đang đối diện với cả thách thức lẫn cơ hội mới.

Nhà đầu tư ngoại chiếm tới 75% thị phần

Mặc dù nền kinh tế toàn cầu đang trải qua suy thoái, lĩnh vực kho bãi tại Việt Nam vẫn duy trì đà phát triển. Nhu cầu về kho lạnh, đặc biệt từ ngành chế biến thủy sản và thực phẩm tươi sống chiếm tới 70-80% nhu cầu kho lạnh trong nước.

Báo cáo mới nhất từ FiinGroup Việt Nam, có tựa đề "Kho vận Việt Nam: Sự mở rộng mạnh mẽ của các nhà đầu tư nước ngoài," cho thấy kho bãi tiếp tục là phân khúc hấp dẫn nhất trong lĩnh vực logistics Việt Nam. Nguyên nhân chính đến từ sự phát triển mạnh mẽ của các ngành thương mại, sản xuất và bán lẻ như thương mại hiện đại và dịch vụ thực phẩm.

Đến cuối năm 2023, thị trường kho bãi Việt Nam đã ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể. Khi các ngành logistics hiện đại đang khai thác khoảng 3,9 triệu mét vuông diện tích. Đặc biệt, trong giai đoạn từ năm 2020 đến năm 2023, lĩnh vực kho bãi đã đạt tốc độ tăng trưởng trung bình khá ấn tượng, xấp xỉ 23%.

Xu hướng này được dự đoán sẽ tiếp tục kéo dài, với tốc độ tăng trưởng hàng năm ước tính vào khoảng 7% đến năm 2027. Sự phát triển mạnh mẽ của các hoạt động thương mại, sản xuất và bán lẻ là những yếu tố chính thúc đẩy sự mở rộng của ngành kho bãi, giúp lĩnh vực này trở thành một mảnh ghép quan trọng trong hạ tầng logistics của Việt Nam.

Điều này càng khẳng định rằng, thị trường kho bãi vẫn giữ vai trò then chốt trong phân khúc logistics đầy tiềm năng tại Việt Nam, thu hút mạnh mẽ sự quan tâm của cả nhà đầu tư trong nước lẫn quốc tế thông qua việc phát triển các dự án kho vận quy mô lớn.

Tuy nhiên, thị trường này hiện đang nằm trong sự kiểm soát của các nhà đầu tư nước ngoài. Tính đến cuối năm 2023, các công ty nước ngoài nắm giữ hơn 75% diện tích cho thuê kho bãi và nhà máy, vượt trội so với các doanh nghiệp nội địa chỉ chiếm khoảng 25% thị phần. Sự chiếm lĩnh này cho thấy tốc độ phát triển vượt bậc và vai trò ngày càng quan trọng của ngành kho bãi trong hệ thống logistics tại Việt Nam.

Trong số các nhà đầu tư nước ngoài dẫn đầu lĩnh vực kho bãi tại Việt Nam, Mapletree, BW Industrial và SLP chiếm ưu thế khi cùng nhau quản lý gần 46% tổng diện tích cho thuê kho bãi hiện đại. Ngược lại, các doanh nghiệp trong nước như ICD ST, NPL Logistics và Gemadept chỉ kiểm soát khoảng 10,6% không gian. Sự chênh lệch đáng kể này phản ánh rõ ràng tầm ảnh hưởng mạnh mẽ của các nhà đầu tư nước ngoài trong việc định hình thị trường kho bãi tại Việt Nam.

Về mặt không gian phân bổ, các cơ sở logistics hiện đại của Việt Nam hiện đang tập trung chủ yếu tại năm tỉnh lớn: Bình Dương, Long An, Bắc Ninh, Hưng Yên và Đồng Nai. Những khu vực này đang nhanh chóng trở thành các trung tâm trọng điểm về kho bãi và logistics, phục vụ nhu cầu mở rộng ngày càng tăng của ngành công nghiệp này.

Trong tương lai, dự kiến sẽ có khoảng 25 dự án kho bãi mới được triển khai từ nay đến năm 2027, bổ sung thêm khoảng 1,87 triệu mét vuông diện tích. Một số dự án lớn bao gồm dự án phát triển của BW Industrial tại Đồng Nai, cung cấp thêm 243.000 mét vuông vào năm 2026, và cơ sở mới của Mapletree tại Bắc Ninh, dự kiến bổ sung 198.000 mét vuông vào năm 2025.

Mapletree hiện đang mở rộng mạnh mẽ danh mục kho bãi tại các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên và Bình Dương, với mỗi khu vực bao gồm từ 12 đến 24 kho bãi. Tương tự, BW Industrial và NPL Logistics cũng đang gia tăng quy mô sở hữu của mình bằng việc phát triển thêm 22 kho bãi mới trên khắp các khu vực miền Bắc và miền Nam.

Trước nhu cầu ngày càng tăng và sự quan tâm từ các nhà đầu tư, chính quyền địa phương tại Long An, Đồng Nai và Bắc Giang đã và đang tích cực chuẩn bị mở rộng các khu công nghiệp nhằm thu hút thêm đầu tư và hỗ trợ sự phát triển của ngành kho bãi và logistics. Những dự án mở rộng này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao khả năng đáp ứng của hạ tầng kho vận, phù hợp với xu hướng toàn cầu hóa và sự bùng nổ của thương mại điện tử.

Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử trên toàn cầu không chỉ đang củng cố vị thế của Việt Nam mà còn tạo ra động lực quan trọng để mở rộng hạ tầng cơ sở, đặc biệt là trong lĩnh vực kho bãi hiện đại. Điều này là cần thiết để đảm bảo quy trình lưu trữ và phân phối hàng hóa được diễn ra một cách hiệu quả, góp phần vào chuỗi cung ứng toàn cầu ngày càng phức tạp.

Những tác động của thương mại xuyên biên giới

Một trong những diễn biến đáng chú ý ảnh hưởng trực tiếp đến thị trường kho bãi Việt Nam là việc Trung Quốc triển khai chiến lược xây dựng các kho thương mại điện tử quy mô lớn gần biên giới giữa hai nước. Theo Vietnam-biering, sáng kiến này nhằm mục tiêu thúc đẩy thương mại xuyên biên giới và tạo điều kiện cho lưu thông hàng hóa dễ dàng, liền mạch hơn giữa Trung Quốc và Việt Nam. Động thái này không chỉ thể hiện nỗ lực của Trung Quốc trong việc nâng cao năng lực thương mại điện tử xuyên biên giới mà còn là một phần trong chiến lược dài hạn của họ.

Chính phủ Trung Quốc gần đây đã đưa ra các chính sách ưu tiên phát triển những kho bãi thương mại điện tử quy mô lớn tại khu vực biên giới, với mục đích củng cố vị thế trong lĩnh vực này. Những dự án lớn như Khu công nghiệp thương mại điện tử xuyên biên giới Trung Quốc-ASEAN tại Hà Khẩu và Khu thương mại biên giới Đông Hưng tại Quảng Tây là những ví dụ điển hình. Những sáng kiến này không chỉ góp phần tăng cường hợp tác thương mại giữa Trung Quốc và các quốc gia ASEAN mà còn tạo ra sự cạnh tranh trực tiếp đối với thị trường kho bãi Việt Nam, đòi hỏi các doanh nghiệp trong nước phải nhanh chóng nâng cao năng lực để giữ vững thị phần.

Các cơ sở kho bãi quy mô lớn này được thiết kế để tối ưu hóa hiệu quả và gia tăng khối lượng thương mại xuyên biên giới, kết hợp các chức năng hậu cần, chế biến, và thương mại điện tử tiên tiến vào hoạt động của mình. Việc mở rộng mạng lưới kho bãi không chỉ nhằm tạo ra một hệ thống hậu cần hợp lý hơn mà còn giúp đẩy nhanh quy trình vận chuyển và giảm chi phí, đặc biệt đối với hàng hóa Trung Quốc thâm nhập vào thị trường Việt Nam.

Sự xuất hiện của những kho hàng khổng lồ này được kỳ vọng sẽ cách mạng hóa thương mại điện tử xuyên biên giới, khi chúng cho phép giao hàng nhanh hơn và cắt giảm chi phí hậu cần. Với cơ sở hạ tầng mới, hàng hóa từ Trung Quốc có thể đến tay người tiêu dùng Việt Nam với tốc độ và hiệu suất vượt trội, thậm chí cạnh tranh hoặc vượt qua thời gian giao hàng trong nước. Điều này tạo ra một sự thay đổi lớn, khi người tiêu dùng có thể tiếp cận sản phẩm Trung Quốc một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn bao giờ hết.

Khả năng giao hàng nhanh chóng và tiết kiệm này không chỉ tăng cường khả năng tiếp cận thị trường của các nhà xuất khẩu Việt Nam mà còn mở ra cơ hội kinh doanh mới cho họ. Người tiêu dùng Việt Nam sẽ có nhiều lựa chọn sản phẩm hơn, với sự cạnh tranh khốc liệt về giá cả và thời gian giao hàng. Tuy nhiên, theo nhận định của các chuyên gia, sự tràn ngập của hàng hóa Trung Quốc trên thị trường Việt Nam sẽ tạo ra áp lực cạnh tranh lớn đối với các doanh nghiệp nội địa. Những thách thức về giá cả và tốc độ giao hàng sẽ trở thành những rào cản đáng kể, đòi hỏi các doanh nghiệp Việt Nam phải đổi mới để có thể đứng vững trên thị trường.

Không chỉ dừng lại ở đó, sự gia tăng hoạt động kho bãi quy mô lớn của Trung Quốc tại các khu vực gần biên giới còn có khả năng tạo ra sự cạnh tranh khốc liệt hơn trong thị trường kho bãi của Việt Nam. Những diễn biến này có thể làm thay đổi cấu trúc cạnh tranh, khi dòng chảy của hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc, cùng với mạng lưới hậu cần hiệu quả, tạo áp lực đáng kể lên các kho bãi nội địa và các công ty thương mại điện tử trong nước.

Đối với các nhà phát triển kho bãi tại Việt Nam, tình hình này vừa mang đến cơ hội, nhưng cũng chứa đựng nhiều thách thức. Một mặt, họ có thể hưởng lợi từ sự gia tăng khối lượng giao dịch và đầu tư vào cơ sở hạ tầng kho bãi tại địa phương. Tuy nhiên, mặt khác, nguy cơ mất thị phần vào tay các đối tác Trung Quốc có quy trình hoạt động hiệu quả và chi phí cạnh tranh hơn là rất rõ ràng. Các doanh nghiệp trong nước phải đối mặt với bài toán về việc tối ưu hóa năng lực kho bãi và nâng cao khả năng cạnh tranh để không bị lấn át trên thị trường ngày càng sôi động này.

Nguồn: https://thuongtruong.com.vn/news/thi-truong-kho-bai-viet-nam-truoc-xu-the-thuong-mai-xuyen-bien-gioi-126733.html 

Có thể bạn quan tâm: Dịch vụ vận tải xuyên biên giới Việt Nam - Trung Quốc

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬  

Chia sẻ bài viết này