Logistics Việt Nam: Từ vị thế hậu cần đến át chủ bài

27.08.2025

Được ví như “mạch máu” của thương mại toàn cầu, ngành logistics ngày càng khẳng định vai trò chiến lược trong dòng chảy kinh tế của mỗi quốc gia. Đối với Việt Nam – một nền kinh tế mở, năng động và hội nhập sâu rộng, logistics không chỉ đơn thuần là hoạt động vận tải, kho bãi, mà đã trở thành “át chủ bài” quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp và hàng hóa trên thị trường quốc tế.

Trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều đột phá về thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực và khai thác không gian phát triển mới, ngành logistics vừa phải đáp ứng yêu cầu cao hơn, vừa đứng trước nhiều cơ hội bứt phá mạnh mẽ.

Xếp dỡ hàng hóa Container tại Tân cảng Sài Gòn.

Logistics Việt Nam trong tiến trình hội nhập

Theo đánh giá của các chuyên gia, để logistics thực sự trở thành “át chủ bài” và khắc phục những điểm nghẽn hiện hữu, ngành cần phát triển theo xu thế mới, với giải pháp đồng bộ từ chính sách đến thực tiễn.

Ông Hoàng Quang Phòng – Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) – nhận định, logistics đang là một trong những ngành dịch vụ phát triển nhanh nhất tại Việt Nam, đóng góp thiết thực vào quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Trong Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, khu vực này được định vị là vùng phát triển năng động, mạnh về kinh tế biển và có vai trò đầu tàu.

Một trong những đột phá chiến lược là phát triển logistics bên cạnh công nghiệp, tài chính và thương mại. Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung có vị trí chiến lược, nằm tại “ngã tư” giao thoa của các hành lang vận tải Bắc – Nam và Đông – Tây, sở hữu hệ thống cảng biển nước sâu, sân bay, đường sắt và đường bộ tương đối đồng bộ. Đây là nền tảng để khu vực này trở thành trung tâm logistics cấp quốc gia và khu vực, kết nối hiệu quả với cảng biển, khu kinh tế, cảng hàng không, cửa khẩu quốc tế, các trung tâm kinh tế ven biển và tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng.

Những thách thức cần vượt qua

Dù có tiềm năng lớn, ngành logistics Việt Nam vẫn đối mặt với nhiều khó khăn:

Chi phí logistics cao, chiếm tỷ trọng lớn trong giá thành sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức cạnh tranh của hàng hóa.

Hạ tầng chưa đồng bộ, đặc biệt là sự kết nối giữa các phương thức vận tải (đường bộ, đường sắt, hàng hải, hàng không) còn hạn chế.

Ứng dụng công nghệ và số hóa còn chậm, khiến quy trình logistics thiếu minh bạch, hiệu quả chưa cao.

Những vấn đề này đang là điểm nghẽn lớn, cần được tháo gỡ nếu Việt Nam muốn nâng tầm logistics trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi.

Giải pháp phát triển: Chuyển đổi số và chuyển đổi xanh

Để bứt phá, VCCI đã đề xuất nhiều sáng kiến nhằm đưa logistics Việt Nam, đặc biệt là khu vực miền Trung, tham gia sâu hơn vào chuỗi kết nối toàn cầu. Hai xu hướng trọng tâm được nhấn mạnh là chuyển đổi số và chuyển đổi xanh:

Chuyển đổi số: Không chỉ là việc lắp đặt phần mềm mà còn là thay đổi tư duy, quy trình vận hành, hướng tới sự minh bạch, liền mạch trong chuỗi cung ứng. Công nghệ số, nền tảng quản lý thông minh sẽ giúp giảm chi phí, rút ngắn thời gian và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Chuyển đổi xanh: Logistics cần gắn với tiêu chuẩn bảo vệ môi trường, kinh tế tuần hoàn và kinh tế chia sẻ. Điều này không chỉ góp phần giảm phát thải, bảo vệ môi trường mà còn giúp doanh nghiệp Việt đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường EU, Mỹ.

Hạ tầng và liên kết vùng – Nền tảng cho logistics phát triển

Việc hoàn thiện hạ tầng đồng bộ và phát triển liên kết vùng được coi là yếu tố then chốt. Quy hoạch Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung cần tập trung vào phát triển hành lang kinh tế Bắc – Nam và Đông – Tây, đồng thời đầu tư hệ thống cảng biển, sân bay, đường sắt, đường bộ để tăng cường kết nối. Sự đồng bộ này sẽ giúp phát huy tối đa vị thế chiến lược, đưa khu vực trở thành trung tâm logistics trọng điểm quốc gia.

Tài chính – Đòn bẩy quan trọng cho ngành logistics

Một điểm nhấn khác là tài chính cho logistics. Ông Hoàng Văn Phúc – Phó Tổng Giám đốc Công ty Cho thuê Tài chính TNHH BIDV – SuMi TRUST (BSL) – cho biết, tài trợ tài chính toàn cầu cho logistics đạt 106 tỷ USD năm 2024, dự báo tăng lên 171 tỷ USD vào năm 2033.

Tại Việt Nam, hoạt động cho thuê tài chính đã có mức tăng trưởng trung bình trên 16%/năm nhưng quy mô vẫn nhỏ, mới đạt khoảng 47.000 tỷ đồng (cuối 2024), tương đương dưới 0,4% GDP. Với đặc tính linh hoạt, chuyên môn hóa và thủ tục nhanh gọn, đây là giải pháp vốn hiệu quả, đặc biệt cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong ngành logistics – những đơn vị thường gặp khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn truyền thống.

BSL – liên doanh giữa BIDV và Tập đoàn tài chính Sumitomo Mitsui Trust (Nhật Bản) – cam kết cung cấp giải pháp tài chính minh bạch, linh hoạt, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phương tiện, thiết bị hiện đại, góp phần thúc đẩy ngành logistics Việt Nam phát triển bền vững và hội nhập sâu rộng.

Vai trò đồng hành của VCCI và chính quyền

Không chỉ cộng đồng tài chính, VCCI cũng cam kết tiếp tục đồng hành cùng doanh nghiệp, thúc đẩy cải thiện môi trường kinh doanh, giảm chi phí logistics thông qua đối thoại công – tư và góp ý chính sách. Việc kiến tạo hành lang pháp lý thông thoáng, loại bỏ rào cản hành chính không cần thiết là yếu tố then chốt, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển trên cơ sở cạnh tranh minh bạch và lành mạnh.

Ngành logistics Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để bứt phá, trở thành “át chủ bài” trong phát triển kinh tế. Với sự quyết tâm từ Trung ương đến địa phương, sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và hỗ trợ từ các tổ chức tài chính, logistics Việt Nam – đặc biệt tại khu vực Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung – hoàn toàn có thể vươn lên thành trung tâm logistics quan trọng của quốc gia. Qua đó, góp phần giảm chi phí, nâng cao năng lực cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam, đưa nền kinh tế phát triển nhanh hơn, bền vững hơn và hội nhập sâu rộng vào dòng chảy thương mại toàn cầu.

Source: https://happyvietnam.vnanet.vn/logistics-viet-nam-tu-vi-the-hau-can-den-at-chu-bai/45832.html

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Các bài viết khác

Nhận hỗ trợ & tư vấn

Đặt lịch hẹn tư vấn cùng với chuyên gia của ALS