Logistics Việt Nam trên đường đua công nghệ và phát triển bền vững

04.08.2025

Ngành logistics Việt Nam đang bước vào giai đoạn bứt tốc chuyển đổi số với sự lan tỏa mạnh mẽ của công nghệ 4.0 và áp lực ngày càng lớn từ các tiêu chuẩn môi trường toàn cầu. Các doanh nghiệp không chỉ tìm kiếm tối ưu vận hành mà còn buộc phải thích nghi để tồn tại trong một hệ sinh thái logistics ngày càng thông minh, minh bạch và bền vững.

Robot chuyển hàng hóa tại Viettel Post. Ảnh: Lưu Quý

Ứng dụng công nghệ – đòn bẩy nâng cao hiệu quả

Theo Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), tính đến cuối năm 2024, khoảng 61% doanh nghiệp logistics tại Việt Nam đã ứng dụng công nghệ số vào hoạt động vận hành. Các giải pháp này giúp giảm trung bình 23% chi phí logistics, đồng thời rút ngắn 35% thời gian xử lý đơn hàng, nhờ vào quá trình tự động hóa và quản lý thông minh theo thời gian thực.

Xu hướng đầu tư nổi bật gồm: hệ thống quản trị chuỗi cung ứng thông minh, mô hình kho bãi linh hoạt, ứng dụng AI, IoT, Blockchain trong điều phối, dự báo, theo dõi và truy xuất nguồn gốc.

Các tập đoàn lớn như Giao hàng Tiết kiệm (GHTK) đã triển khai hệ sinh thái IoT với hàng triệu thiết bị đầu cuối, tích hợp camera, cảm biến, băng chuyền và thiết bị đeo, phối hợp với AI để đề xuất lịch trình, tối ưu tuyến giao hàng và dự đoán nhu cầu. Trong khi đó, BEST Express sở hữu trung tâm phân loại ứng dụng DWS và WCS tích hợp trí tuệ nhân tạo, giúp xử lý hơn 1 triệu đơn/ngày, rút ngắn thời gian giao hàng xuống dưới 48 giờ.

"Micro fulfillment" và chuyển đổi số sâu – xu hướng nổi bật 2025

Năm 2025, mô hình micro fulfillment – các kho nhỏ gần khu dân cư – được dự báo phát triển mạnh, đặc biệt trong ngành bán lẻ có danh mục sản phẩm (SKU) lớn. Doanh nghiệp dần tách biệt hệ thống kho online – offline nhằm tối ưu hiệu suất xử lý đơn hàng.

Theo Viet Research, tỷ lệ doanh nghiệp logistics chuyển đổi số hiệu quả hiện mới chỉ đạt 27%, nhưng được kỳ vọng sẽ tăng mạnh thời gian tới. Các công nghệ như AI – Machine Learning sẽ hỗ trợ ra quyết định (dự báo nhu cầu, tối ưu tồn kho và tuyến vận chuyển); Blockchain gia tăng minh bạch chuỗi cung ứng; IoT – Big Data tạo hệ sinh thái dữ liệu theo thời gian thực, hỗ trợ doanh nghiệp có cái nhìn "end-to-end" toàn chuỗi để tối ưu vận hành.

Logistics xanh – từ xu hướng đến bắt buộc

Trước các rào cản kỹ thuật toàn cầu như thuế biên giới carbon, tiêu chuẩn ESG và cam kết Net Zero, việc chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà là yếu tố sống còn.

Các tập đoàn lớn như DHL đã chủ động triển khai xe tải điện tại Việt Nam và toàn cầu, hướng tới thay thế hoàn toàn phương tiện vận tải truyền thống trong vòng 3–5 năm. Trong nước, các đơn vị như Viettel Post, Tân Cảng Sài Gòn, Transimex cũng chuyển đổi sang vận tải thủy, đầu tư thiết bị tiết kiệm năng lượng và ứng dụng ESG vào quy trình vận hành.

Tuy nhiên, doanh nghiệp vừa và nhỏ – chiếm phần lớn thị trường logistics – vẫn còn e dè trong chuyển đổi. Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công khẳng định: “Logistics xanh không còn là xu thế, mà là yêu cầu sống còn của doanh nghiệp Việt Nam trong chiến lược phát triển bền vững toàn cầu.”

Đề xuất giải pháp phát triển logistics xanh và số hóa

Các chuyên gia cho rằng để thúc đẩy chuyển đổi, cần triển khai các giải pháp đồng bộ:

  • Sử dụng phương tiện vận tải sử dụng năng lượng tái tạo như điện, hydrogen, LNG.
  • Ưu tiên vận tải đường thủy, đường sắt – phương thức có chi phí thấp và khả năng vận tải lớn.
  • Tối ưu hóa vận hành với kho bãi thông minh, giảm chạy rỗng, vận tải quy mô lớn.

Xây dựng hệ sinh thái số liên thông, hỗ trợ doanh nghiệp quản trị chuỗi cung ứng theo thời gian thực, tăng khả năng thích ứng với biến động thị trường.

Kết luận

Với quy mô thị trường hơn 80 tỷ USD, chiếm gần 5% GDP, ngành logistics Việt Nam đang ở giai đoạn bản lề để chuyển đổi toàn diện. Tận dụng công nghệ là điều kiện tiên quyết, nhưng chỉ hiệu quả khi đi kèm với mục tiêu phát triển bền vững. Sự kết hợp giữa chuyển đổi số sâu và logistics xanh chính là con đường duy nhất để doanh nghiệp Việt giữ vững năng lực cạnh tranh trên sân chơi khu vực và toàn cầu.

Source; https://vnexpress.net/nganh-logistics-tren-duong-dua-cong-nghe-4922238.html

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Các bài viết khác

Nhận hỗ trợ & tư vấn

Đặt lịch hẹn tư vấn cùng với chuyên gia của ALS