Logistics trên tuyến Hành lang Kinh tế Đông – Tây: Tiềm năng lớn nhưng chưa phát triển xứng tầm

11.09.2025

Miền Trung sở hữu vị trí địa lý đặc biệt thuận lợi, có nhiều cửa khẩu quốc tế, sân bay, cảng biển, giữ vai trò trọng yếu trên tuyến Hành lang Kinh tế Đông – Tây (EWEC). Đây là tuyến đường bộ quốc tế dài hơn 1.450 km, kết nối Myanmar – Thái Lan – Lào – Việt Nam và kết thúc tại các cảng biển miền Trung. Với tiềm năng này, khu vực được đánh giá có nhiều lợi thế để phát triển logistics xuyên biên giới. Tuy nhiên, thực tế cho thấy hệ thống logistics trên tuyến EWEC vẫn chưa phát triển tương xứng.

Trung tâm logistics của miền Trung và vai trò cửa ngõ

Trên tuyến EWEC, nhiều cửa khẩu quốc tế như Lao Bảo, Cha Lo (Quảng Trị), Cầu Treo (Hà Tĩnh) cùng hệ thống cảng biển đang đảm nhận vai trò “điểm trung chuyển” quan trọng.

Đặc biệt, TP Huế nằm tại vị trí chiến lược – điểm giao thoa giữa trục Bắc – Nam và Đông – Tây, kết nối trực tiếp với Lào, Thái Lan, Myanmar. Thành phố có lợi thế hạ tầng giao thông với Quốc lộ 1A, cao tốc Bắc – Nam, tuyến đường sắt xuyên Việt, các khu công nghiệp, khu kinh tế, tạo nền tảng để phát triển logistics.

Trong hệ thống này, Cảng Chân Mây được xem là “mắt xích” quan trọng. Theo ông Nguyễn Văn Chương – Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Cảng Chân Mây, cảng có diện tích hơn 700 ha (bao gồm đất và mặt nước), với 3 bến chuyên dụng và du lịch dài hơn 1.000 m, có khả năng tiếp nhận:

  • Tàu hàng trọng tải đến 70.000 tấn.
  • Tàu container sức chở đến 4.000 TEUs (và lớn hơn).
  • Tàu khách quốc tế đến 225.000 GT.

Hệ thống bến đều được trang bị cẩu chuyên dụng hiện đại, đạt năng suất xếp dỡ hơn 100 container/giờ. Cảng đang tiếp tục đầu tư hạ tầng, nâng cao dịch vụ, rút ngắn thời gian làm hàng nhằm tối ưu chi phí vận chuyển cho khách hàng.

Cảng Chân Mây đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong quy hoạch hệ thống cảng biển loại I của Việt Nam (giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn 2050). Với định hướng phát triển kinh tế biển, Huế đang đặt logistics là ngành kinh tế mũi nhọn, hướng tới trở thành cực tăng trưởng mới của miền Trung. Việc nâng cấp các tuyến quốc lộ, cao tốc Cam Lộ – Túy Loan, cùng mạng lưới kết nối liên vùng đang tạo thuận lợi lớn cho khai thác hàng container từ Bắc – Nam, Tây Nguyên, Trung – Hạ Lào và Đông Bắc Thái Lan.

Theo Ban Quản lý các Khu kinh tế – công nghiệp TP Huế, sự phát triển của Cảng Chân Mây đang góp phần tối ưu hoạt động logistics, thu hút đầu tư, mở rộng kết nối vùng, không chỉ cho Huế mà còn cho cả khu vực miền Trung.

Những hạn chế cản trở sự phát triển

Tại diễn đàn “Logistics xuyên biên giới – Sức bật tăng trưởng vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung” tổ chức tại Huế, các chuyên gia nhận định: EWEC là tuyến vận tải chiến lược, có thể giúp khu vực trở thành trung tâm logistics năng động, kết nối hiệu quả với thị trường quốc tế. Tuy nhiên, thực tế hiện nay còn nhiều điểm nghẽn:

  • Hạ tầng chưa đồng bộ: đường kết nối cảng biển còn thiếu và xuống cấp; cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo, La Sơn – Túy Loan chưa hoàn thiện.
  • Thiếu kho bãi, trung tâm logistics tập trung, dẫn đến chi phí vận tải cao.
  • Doanh nghiệp logistics quy mô nhỏ, thiếu liên kết, chưa đủ năng lực cung cấp dịch vụ tích hợp mà chủ yếu dừng ở vận tải đơn lẻ.
  • Thủ tục thông quan phức tạp, gây ùn tắc tại cửa khẩu. Hàng hóa nông sản, thủy sản dễ hư hỏng do thời gian chờ đợi kéo dài, làm giảm sức cạnh tranh.
  • Chi phí logistics cao hơn 10 – 15% so với các tuyến quốc tế qua Bangkok hay Singapore.

Ông Nguyễn Duy Minh – Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam nhấn mạnh: miền Trung có vị trí “vàng”, nhưng muốn phát triển cần cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, rút ngắn thời gian thông quan, giảm chi phí logistics. Nếu chi phí vẫn cao hơn các tuyến cạnh tranh, doanh nghiệp khó chọn miền Trung làm điểm trung chuyển.

Giải pháp phát triển logistics EWEC

Các chuyên gia và cơ quan quản lý đưa ra nhiều khuyến nghị để khai thác tối đa tiềm năng:

  • Hoàn thiện hạ tầng giao thông chiến lược: đẩy nhanh tiến độ cao tốc Cam Lộ – Lao Bảo, nâng cấp QL9, tăng cường kết nối đến các cảng lớn như Chân Mây, Liên Chiểu, Dung Quất.
  • Xây dựng trung tâm logistics quy mô lớn tại Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng – gắn với cửa khẩu và cảng biển.
  • Đẩy mạnh cải cách thủ tục hải quan: áp dụng cơ chế Một cửa quốc gia, Một cửa ASEAN, số hóa toàn bộ quy trình để giảm chi phí và thời gian.
  • Chính sách ưu đãi đặc thù về thuế, phí, đất đai để thu hút đầu tư vào hạ tầng logistics hiện đại (kho lạnh, kho ngoại quan).
  • Phát triển logistics đa phương thức: kết nối đường sắt với các cảng trọng điểm, xây dựng cảng cạn và khu trung chuyển nội vùng.
  • Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong logistics để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Đào tạo nhân lực logistics: mở rộng ngành học tại các trường đại học miền Trung, đồng thời thu hút nhân sự chất lượng cao từ các thành phố lớn về địa phương.

Kết luận

EWEC mang lại lợi thế chiến lược cho miền Trung trong phát triển logistics xuyên biên giới. Tuy nhiên, để trở thành trung tâm logistics của khu vực, miền Trung cần một chiến lược tổng thể, với trọng tâm là hạ tầng đồng bộ, cải cách thủ tục, liên kết doanh nghiệp và đào tạo nhân lực. Chỉ khi giải quyết được những điểm nghẽn này, logistics miền Trung mới phát triển xứng tầm và đóng vai trò “cửa ngõ” kết nối Việt Nam với khu vực và thế giới.

Source: https://cand.com.vn/Kinh-te/logistics-tren-tuyen-hanh-lang-kinh-te-dong-tay-phat-trien-chua-xung-tam-i781003/

Các bài viết khác

Nhận hỗ trợ & tư vấn

Đặt lịch hẹn tư vấn cùng với chuyên gia của ALS