Khu công nghiệp là địa điểm tập trung rất nhiều các tổ chức/doanh nghiệp sản xuất – kinh doanh, đặc biệt là là các đơn vị có vốn đầu tư nước ngoài.
Các khu công nghiệp mang tới lợi ích lớn cho nền kinh tế, góp phần nâng cao sự cạnh tranh, đẩy mạnh đầu tư trong nước.
Cùng ALS tìm hiểu kỹ hơn về khu công nghiệp là gì, vai trò cũng như các khu công nghiệp nổi bật ở nước ta hiện nay.
Khái niệm về khu công nghiệp được nêu rõ trong nghị định số 82/2018/NĐ-CP. Theo đó:
“Khu công nghiệp là khu vực có ranh giới địa lý xác định, chuyên thực hiện sản xuất hàng công nghiệp hay những dịch vụ hỗ trợ cho sản xuất công nghiệp. Các khu công nghiệp được thành lập theo điều kiện, quy định riêng của địa phương, Nhà nước, đảm bảo đúng trình tự, thủ tục được nêu trong nghị định Nghị định số 82/2018/NĐ-CP”.
Về hình thức, khu công nghiệp có nhiều loại hình khác nhau như: khu công nghiệp hỗ trợ, khu công nghiệp sinh thái hay khu công nghiệp chế xuất.
- Khu công nghiệp hỗ trợ: là khu công nghiệp chuyên sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ, thực hiện dịch vụ cho sản xuất các sản phẩm công nghiệp hỗ trợ.
- Khu công nghiệp sinh thái: là một cộng đồng các doanh nghiệp đóng trên cùng một địa bàn và cùng tìm cách nâng cao hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường thông qua các hoạt động cộng tác về quản lý các vấn đề về môi trường và tài nguyên. Điều này cũng có nghĩa là cộng sinh công nghiệp, hay nói cách khác các doanh nghiệp có thể đạt được lợi thế cạnh tranh thông qua việc trao đổi và chia sẻ nguyên liệu, năng lượng, nước và các sản phẩm phụ, từ đó tăng cường phát triển bền vững và bao trùm.
- Khu công nghiệp chế xuất: là khu công nghiệp chuyên sản xuất hàng xuất khẩu, thực hiện dịch vụ cho sản xuất hàng xuất khẩu và hoạt động xuất khẩu.
Bên cạnh các khái niệm về khu công nghiệp, chúng ta có thể nghe thấy những khái niệm tương đồng khác như: điểm công nghiệp, khu công nghiệp tập trung, trung tâm công nghiệp hay vùng công nghiệp.
Khu công nghiệp tập trung là gì?
Điểm công nghiệp là như thế nào?
Mức độ thế nào mới được gọi trung tâm công nghiệp, vùng công nghiệp?
Về mặt bản chất, các khái niệm như điểm công nghiệp, khu công nghiệp tập trung (khu công nghiệp), trung tâm công nghiệp hay vùng công nghiệp chỉ là cách thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp ở các nước. Theo đó:
- Khu công nghiệp tập trung chính là khái niệm khu công nghiệp chúng ta đã đề cập ở trên.
- Điểm công nghiệp là cách thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp đơn giản nhất khi một vài xí nghiệp, doanh nghiệp tập hợp lại với nhau ở một vùng địa lý.
- Trung tâm công nghiệp là khu vực tập trung công nghiệp gắn với độ thi vừa và lớn.
- Vùng công nghiệp là khu vực rộng, bảo phủ nội vùng và liên vùng có thể chia làm vùng công nghiệp ngành (chuyên một lĩnh vực nhất định) hoặc vùng công nghiệp tổng hợp.
Một cách dễ dàng hơn, chúng ta có thể hiểu đơn giản như sau:
- Khu công nghiệp dạng đơn giản, ít doanh nghiệp gọi là điểm công nghiệp
- Khu công nghiệp được quy hoạch gắn liền các trung tâm phát triển, tỉnh thành phố lớn có thể là trung tâm công nghiệp hoặc vùng công nghiệp.
Để phân biệt khu công nghiệp với các khu vực địa lý khác, chúng ta có thể dựa vào những đặc điểm sau. Khu công nghiệp thường:
- Ít dân cư sinh sống, mật độ dân/diện tích nhỏ
- Có ban quản lý chuyên trách, được Nhà nước cấp phí quản lý hoạt động
- Có các doanh nghiệp hoạt động sản xuất chủ yếu trong ngành sản xuất, chế tạo các mặt hàng công nghiệp hay cung ứng dịch vụ sản xuất công nghiệp ví dụ: hàng tiêu dùng, logistics, vật liệu xây dựng, thiết bị điện tử, …
- Có được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế, phí thuê đất, …
Có thể nói khu công nghiệp đang là “điểm nhấn” quan trọng trong nền kinh tế của các Quốc gia. Đây là nơi tập trung nguồn vốn đầu tư của nước ngoài để tiến hành các hoạt động sản xuất – kinh doanh. Thông qua những hoạt động của khu công nghiệp, chúng ta sẽ:
- Thu hút thêm nhiều sự quan tâm đầu tư từ nước ngoài
- Kích thích sự phát triển của các ngành công nghiệp phụ trợ, nâng cao khả năng cạnh tranh trong nước
- Tạo ra thêm nhiều công ăn việc làm cho người dân tại các địa phương
- Nâng cao trình độ công nghệ, sản xuất của quốc gia cũng như tay nghề của lao động
- Hiện đại hóa cơ sở hạ tầng, kết cấu, phát triển các độ thị kinh tế mới
Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về khu công nghiệp. Hy vọng bài viết đã giúp ích thêm cho bạn đọc tham khảo.