Hàng hóa 'đi vòng' qua Đông Nam Á để né thuế, gian lận bùng nổ khiến nước Mỹ thiệt hại 600 triệu USD trong 1 tuần

11.06.2025

Chính sách thuế cao ngất ngưởng được ban hành dưới thời Tổng thống Donald Trump đã tạo động lực cho các hành vi gian lận thương mại phát triển mạnh mẽ. Nhiều doanh nghiệp Mỹ thừa nhận rằng chính phủ không đủ năng lực để kiểm soát tình trạng này.

Bùng phát gian lận khi thuế quan leo thang

Trong bối cảnh mức thuế do chính quyền Trump liên tục gia tăng, các doanh nghiệp Mỹ nhận được nhiều đề xuất khả nghi từ các công ty vận chuyển, chủ yếu có trụ sở tại Trung Quốc. Những công ty này tiếp cận các nhà nhập khẩu Mỹ trong các lĩnh vực như may mặc, phụ tùng ô tô và trang sức, đưa ra giải pháp lách thuế một cách “an toàn”.

Các thông điệp quảng cáo như:

“Chúng tôi có thể giúp né thuế cao từ Trung Quốc.”

“Đánh bại thuế quan Mỹ” và cam kết mức thuế cố định chỉ 10%.

“Vận chuyển không rủi ro” và thậm chí: “Thuế quan đã bị xóa bỏ!”

Những lời mời gọi như vậy lan truyền qua email, TikTok và các nền tảng khác, làm nổi lên làn sóng gian lận thương mại mới. Nhiều công ty Trung Quốc khẳng định rằng các phương pháp của họ là hợp pháp, nhưng thực tế, các chuyên gia cho rằng đây chính là hình thức gian lận hải quan.

Một số phương pháp phổ biến bao gồm:

Thay đổi thông tin khai báo hàng hóa để đủ điều kiện hưởng thuế thấp.

Chuyển hàng qua các nước có mức thuế thấp hơn trước khi đưa vào Mỹ – một kỹ thuật được gọi là “chuyển tải” (transshipment).

Chính quyền Mỹ đối mặt với thách thức

Chính quyền Trump tuyên bố sẽ tăng cường chống gian lận thương mại, trong đó có hành vi trốn thuế. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp Mỹ nhận định rằng quy mô của vấn đề đã vượt qua khả năng kiểm soát của các cơ quan chức năng.

David Rashid, Chủ tịch Công ty Plews chuyên sản xuất phụ tùng ô tô, cho biết:

“Nếu không có hành động cụ thể, những kẻ gian lận sẽ tiếp tục thắng thế.”

Ông Rashid cho biết, hàng hóa gian lận đã len lỏi vào chuỗi cung ứng của Mỹ, khiến các doanh nghiệp tuân thủ luật pháp rơi vào thế bất lợi cạnh tranh.

Gian lận thuế không phải vấn đề mới. Tuy nhiên, mức thuế cao chưa từng thấy trong gần một thế kỷ dưới thời ông Trump đã làm bùng phát hành vi gian lận ở mức độ chưa từng có.

Tác động đến doanh nghiệp và nền kinh tế

Các mức thuế ba chữ số áp lên Trung Quốc vào tháng 4, dù đã tạm giảm trong 90 ngày, đã gây áp lực lớn lên các doanh nghiệp nhập khẩu. Một số tạm dừng hoạt động kinh doanh, trong khi nhiều doanh nghiệp khác chọn cách gian lận để vượt qua khó khăn.

Leslie Jordan, một doanh nhân ngành may mặc với 40 năm kinh nghiệm, nhận định rằng gian lận đang trở nên “tràn lan”. Nhiều công ty vận chuyển đã đề nghị sửa tờ khai hải quan và khẳng định khả năng bị phát hiện rất thấp.

Bà Jordan chia sẻ:

“Thuế quan đã kích thích sự gia tăng các hành vi gian lận, đặt các doanh nghiệp làm ăn chân chính vào thế bất lợi. Nhiều người không đủ khả năng chịu đựng và rơi vào trạng thái tuyệt vọng.”

Phản ứng từ chính phủ và chuyên gia

Kush Desai, phát ngôn viên Nhà Trắng, cho rằng thay vì tìm cách lách thuế, các nhà xuất khẩu nên thúc giục chính phủ của họ đàm phán thương mại với Mỹ.

John Foote, luật sư chuyên về hải quan, nhận định rằng tình trạng này là “dấu hiệu của một kỷ nguyên thuế cao”. Ông đã phải nhiều lần trả lời câu hỏi từ các doanh nghiệp về các phương pháp né thuế, và câu trả lời luôn là:

“Không, đó là gian lận hải quan.”

Các chính sách thuế quan cao nhằm bảo vệ nền kinh tế Mỹ đang vô tình tạo điều kiện cho gian lận thương mại bùng phát, gây thiệt hại lớn về tài chính và công bằng thương mại. Để đối phó với tình trạng này, cần có sự phối hợp mạnh mẽ giữa chính phủ và doanh nghiệp, nhằm tăng cường thực thi pháp luật, bảo vệ lợi ích quốc gia và xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh.

Bài học về né thuế – Tổng quan về các thủ đoạn gian lận thương mại

Chính phủ Hoa Kỳ hiện áp dụng chính sách thuế nhập khẩu dựa trên ba yếu tố chính: loại hàng hóa, giá trị khai báo bằng đồng đô la Mỹ, và quốc gia xuất xứ của sản phẩm. Tuy nhiên, những quy định này lại tạo cơ hội cho nhiều doanh nghiệp thực hiện các hành vi gian lận nhằm giảm mức thuế phải nộp.

Các thủ đoạn gian lận phổ biến

1. Khai báo giá trị thấp hơn thực tế
Do thuế được tính dựa trên phần trăm giá trị nhập khẩu, việc khai giá trị hàng hóa thấp hơn thực tế là một trong những phương thức phổ biến để giảm mức thuế.

2. Khai báo sai loại hàng hóa
Một số doanh nghiệp khai báo hàng hóa thuộc nhóm chịu thuế suất thấp hơn để trốn thuế. Ví dụ, họ có thể khai rằng một lô áo sơ mi làm từ chất liệu ít bị đánh thuế hơn, mặc dù điều này không đúng.

3. “Đi vòng” qua nước thứ ba
Một thủ đoạn khác là vận chuyển hàng hóa qua nước thứ ba trước khi nhập khẩu vào Mỹ nhằm hưởng thuế suất thấp hơn.

Thủ đoạn này đặc biệt phát triển sau khi Tổng thống Trump tăng thuế lên ít nhất 145% đối với hàng hóa Trung Quốc, trong khi mức thuế với các quốc gia lân cận như Malaysia hay Campuchia chỉ ở mức 10%. Các công ty có thể vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sang các nước này trước khi đưa tiếp sang Mỹ để tránh thuế.

Theo quy định của Mỹ, quốc gia xuất xứ của hàng hóa được xác định dựa trên nơi sản phẩm được sản xuất cuối cùng. Vì vậy, tính hợp pháp của thủ đoạn này phụ thuộc vào việc tại nước thứ ba có diễn ra hoạt động sản xuất đáng kể hay không. Nếu các bộ phận giày từ Trung Quốc được lắp ráp tại Malaysia, sản phẩm có thể được coi là có xuất xứ Malaysia. Tuy nhiên, nếu hàng hóa chỉ được “đổi nhãn” mà không qua sản xuất thì đây là hành vi vi phạm pháp luật Mỹ.

Một quảng cáo gửi đến nhà nhập khẩu Mỹ vào mùa xuân đã mô tả rõ ràng thủ đoạn này: “Tuyến chuyển tải Malaysia: Đóng lại container tại Malaysia dưới giấy chứng nhận xuất xứ của nhà xuất khẩu Malaysia”.


Quy mô vấn đề và phản ứng của chính phủ

Từ khi các mức thuế cao được áp dụng, lượng hàng hóa từ Trung Quốc sang các nước Đông Nam Á trước khi nhập khẩu vào Mỹ đã tăng mạnh. Vào tháng 4, xuất khẩu trực tiếp từ Trung Quốc sang Mỹ giảm 21% so với cùng kỳ năm trước, trong khi lượng xuất khẩu từ Trung Quốc sang Đông Nam Á lại tăng tương ứng.

Ngoài Đông Nam Á, Mexico cũng đang trở thành điểm trung chuyển đáng chú ý. Báo cáo từ công ty phân tích dữ liệu Exiger cho thấy hơn 3.000 doanh nghiệp tại Mexico phụ thuộc ít nhất 75% chuỗi cung ứng vào Trung Quốc. Nhiều công ty trong số này thuộc sở hữu của nhà nước Trung Quốc và chủ yếu bán hàng sang Mỹ.

Một số công ty Trung Quốc còn đề xuất phương thức “giao hàng đã nộp thuế” (delivered duty paid – D.D.P.), trong đó họ giữ quyền sở hữu hàng hóa cho đến khi giao đến Mỹ và thay mặt bên nhập khẩu đóng thuế. Tuy nhiên, điều này không loại trừ trách nhiệm pháp lý của doanh nghiệp Mỹ nếu các hành vi gian lận bị phát hiện.


Hệ thống kiểm soát và thách thức

Tháng 5 vừa qua, Bộ Tư pháp Mỹ tuyên bố gian lận thương mại là một trong những ưu tiên mới. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cho rằng chính phủ hiện không đủ năng lực để kiểm soát làn sóng gian lận ngày càng gia tăng.

Brad Muller, Phó Chủ tịch công ty Charlotte Pipe and Foundry, chia sẻ: “Cơ quan hải quan có thể lần ra và đóng cửa các công ty gian lận, nhưng những công ty mới lại nhanh chóng xuất hiện, giống như trò chơi đập chuột chũi”.

Theo Muller, các chính sách hiện tại “mập mờ và dễ bị lợi dụng”, gây thiệt hại nghiêm trọng cho các doanh nghiệp chân chính. Ông kêu gọi Quốc hội đưa ra các giải pháp mang tính hệ thống để kiểm soát hiệu quả hơn.

Trish Driscoll, phát ngôn viên của Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP), cho biết cơ quan này đã áp dụng các biện pháp nghiêm khắc hơn để chống gian lận, đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành. Trong một tuần từ ngày 5 đến ngày 9 tháng 5, CBP đã thu hơn 630 triệu USD từ hơn 2.000 lô hàng bị phát hiện có dấu hiệu trốn thuế.


Kết luận

Gian lận thương mại không chỉ gây tổn thất lớn cho chính phủ Mỹ mà còn làm mất cân bằng môi trường kinh doanh. Các nhà nhập khẩu và doanh nghiệp đang kêu gọi chính phủ và Quốc hội có những biện pháp mạnh tay, mang tính dài hạn để bảo vệ sự công bằng và minh bạch trong thương mại quốc tế.

Source: https://nguoiquansat.vn/hang-hoa-di-vong-qua-dong-nam-a-de-ne-thue-gian-lan-bung-no-khien-nuoc-my-thiet-hai-600-trieu-usd-trong-1-tuan-223468.html

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Các bài viết khác

Nhận hỗ trợ & tư vấn

Đặt lịch hẹn tư vấn cùng với chuyên gia của ALS