Quy định mới của EU: cấm các điều khoản và thuật ngữ mơ hồ trong hồ sơ hải quan hàng hóa vận chuyển, bao gồm cả hàng không

07.08.2025

Liên minh Châu Âu (EU) đã chính thức mở rộng và siết chặt danh mục các từ và cụm từ bị cấm trong Tờ khai Tóm tắt Nhập cảnh (ENS), được thực hiện theo Hệ thống Kiểm soát Nhập khẩu 2 (ICS2). Quy định mới này có hiệu lực bắt buộc trên tất cả các phương thức vận tải—bao gồm đường hàng không, đường bộ, đường biển và đường sắt—từ ngày 1/9/2025.

Mục tiêu: Nâng cao chất lượng dữ liệu – Tăng cường hiệu quả quản lý rủi ro hải quan

Theo tài liệu nội bộ của Ủy ban Châu Âu, danh sách “từ cấm” (stop list) hiện bao gồm hơn 200 từ và cụm từ bị xem là không đủ cụ thể để mô tả hàng hóa trong tờ khai ENS. Khi sử dụng, các mô tả này sẽ bị hệ thống từ chối tự động, buộc người khai phải bổ sung dữ liệu chi tiết hơn, làm chậm quá trình xử lý và tiềm ẩn nguy cơ bị xử phạt.

Đáng lưu ý, những cụm từ và mô tả phổ biến nhưng mơ hồ như:

  • “Theo đơn hàng” (As ordered),
  • “Xem hóa đơn” (See invoice),
  • “Hàng hóa hỗn hợp” (Various goods),
  • “Mẫu” (Sample),
  • “Máy móc” (Machinery),
  • “Phụ tùng ô tô” (Auto parts),
  • “Điện tử” (Electronics),
  • “Tài liệu” (Documents)

Đều bị cấm sử dụng vì không phản ánh rõ ràng bản chất, nguồn gốc và mức độ rủi ro tiềm ẩn của hàng hóa.

Áp dụng rộng rãi – Không loại trừ phương thức vận tải nào

Mặc dù một số mô tả chung như “thủy tinh”, “thép”, “cá” đang được tạm thời miễn trừ, phần lớn quy định đã chính thức có hiệu lực và áp dụng cho toàn bộ mạng lưới ICS2, bao gồm:

  • Vận tải hàng không,
  • Bưu chính,
  • Chuyển phát nhanh,
  • Các hồ sơ khai báo vận tải đa phương thức.

Không tuân thủ quy định này có thể dẫn đến từ chối tờ khai ENS, kéo theo thời gian xử lý lâu hơn và khả năng bị phạt hành chính.

Tư duy mới về mô tả hàng hóa trong chuỗi cung ứng số hóa

Trong bối cảnh hải quan toàn cầu ngày càng chuyển đổi số và sử dụng dữ liệu để sàng lọc trước khi hàng đến, các mô tả chung chung như “hàng dệt”, “dụng cụ”, “công nghệ” hay “phụ kiện” không còn được chấp nhận. Cơ quan hải quan yêu cầu mô tả cụ thể theo từng sản phẩm và phân loại mã HS tương ứng.

Ví dụ:
Một lô hàng chỉ được khai là “hàng may mặc” hoặc “linh kiện” sẽ không đủ điều kiện nhập cảnh, bởi thiếu thông tin chi tiết để đánh giá rủi ro an ninh, gian lận xuất xứ hay gian lận thương mại.

Thay đổi từ chính sách đến vận hành: doanh nghiệp cần chuẩn bị

Đây không chỉ là thay đổi về mặt từ ngữ, mà là sự chuyển biến toàn diện trong cách doanh nghiệp logistics, hãng hàng không và đơn vị môi giới ghi nhận, khai báo và xử lý dữ liệu hàng hóa.

Các hệ thống như:

  • Phần mềm quản lý vận đơn,
  • Mẫu biểu kê khai,
  • Quy trình upload dữ liệu hàng loạt (bulk upload),
  • Đào tạo nhân sự
  • cần được rà soát và cập nhật để tuân thủ quy định mới.

Ví dụ về các cụm từ cần tránh:

  • "Giày dép",
  • "Quần áo",
  • "Hàng chợ",
  • "Hàng viện trợ",
  • "Không rõ",
  • "Riêng tư",
  • "Không áp dụng" trong các trường tên người gửi/người nhận.

Hướng đi chiến lược: từ phòng vệ sang chủ động khai báo minh bạch

Hệ thống ICS2 đặt trọng tâm vào việc kiểm tra an ninh trước khi chất hàng. Do đó, việc sử dụng các mô tả hàng hóa mơ hồ không chỉ gây rủi ro cho một kiện hàng đơn lẻ, mà có thể ảnh hưởng đến toàn bộ lô hàng hoặc chuyến bay.

Đây là bước đi thể hiện xu hướng liên kết chặt chẽ giữa hệ thống hải quan và công nghệ phân tích dữ liệu, thúc đẩy minh bạch hóa và chuẩn hóa thông tin trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Khuyến nghị đối với doanh nghiệp Việt Nam:

  • Cập nhật hệ thống khai báo và quản lý vận đơn theo tiêu chuẩn ICS2.
  • Rà soát toàn bộ danh mục mô tả hàng hóa để loại bỏ các thuật ngữ nằm trong “danh sách cấm”.
  • Đào tạo nhân sự khai báo hải quan về yêu cầu mới của EU và quy trình kiểm soát dữ liệu trước khi hàng đến.
  • Hợp tác với đối tác logistics quốc tế nhằm bảo đảm đồng bộ dữ liệu từ khâu đóng gói đến khâu khai báo.
  • Sẵn sàng kiểm tra và phân tích dữ liệu hàng hóa khi được yêu cầu bởi cơ quan hải quan EU.

Source: https://logistics.gov.vn/chinh-sach/quoc-te/quy-dinh-moi-cua-eu-cam-cac-dieu-khoan-va-thuat-ngu-mo-ho-trong-ho-so-hai-quan-hang-hoa-van-chuyen-bao-gom-ca-hang-khong

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Các bài viết khác

Nhận hỗ trợ & tư vấn

Đặt lịch hẹn tư vấn cùng với chuyên gia của ALS