Bức tranh thương mại thế giới năm 2025 nhiều màu tối

Báo cáo mới nhất từ Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) cho thấy căng thẳng địa chính trị và chiến tranh thương mại đang làm gia tăng những thách thức đối với đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) toàn cầu. Năm 2024 đánh dấu năm thứ hai liên tiếp FDI sụt giảm, và triển vọng năm 2025 vẫn không mấy sáng sủa.

Căng thẳng địa chính trị kìm hãm dòng vốn FDI

Tổng đầu tư trực tiếp nước ngoài toàn cầu đã giảm 11% trong năm 2024, chỉ đạt 1.493 tỷ USD. Theo Tổng Thư ký UNCTAD, bà Rebeca Grynspan, mức giảm này chủ yếu đến từ sự sụt giảm nghiêm trọng trong tài trợ các dự án quốc tế, đặc biệt là những dự án liên quan đến hạ tầng và phát triển, với mức giảm 26%.

“Xu hướng này phản ánh sự ưu tiên đầu tư vào trong nước hoặc vào các quốc gia đồng minh, thay vì mở rộng ra toàn cầu. Nguyên nhân chính bao gồm rủi ro chính trị gia tăng, kiểm soát chặt chẽ hơn đối với FDI, và sự bất ổn toàn cầu,” bà Grynspan nhận định.

Mỹ và ASEAN duy trì sự hấp dẫn vốn đầu tư

Dù dòng vốn toàn cầu giảm, Mỹ vẫn thu hút 279 tỷ USD FDI vào năm 2024, tăng gần 20% so với năm trước, tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu trong thu hút vốn đầu tư quốc tế.

Ngược lại, châu Âu chứng kiến sự sụt giảm nghiêm trọng, với FDI giảm gần 60%, chỉ đạt 220 tỷ USD. Trung Quốc cũng ghi nhận mức giảm 29%, xuống còn 116 tỷ USD – năm thứ hai liên tiếp dòng vốn vào quốc gia này sụt giảm.

Trong khi đó, khu vực ASEAN đạt mức tăng trưởng FDI kỷ lục 10%, đạt 225 tỷ USD. Điều này cho thấy ASEAN ngày càng trở thành điểm đến hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư toàn cầu.

Kinh tế số: Điểm sáng giữa bức tranh ảm đạm

Bất chấp khó khăn, lĩnh vực kinh tế số tiếp tục là điểm sáng với mức tăng trưởng 10-12% mỗi năm, vượt xa tốc độ tăng trưởng GDP toàn cầu. Trong vòng 5 năm qua, hơn 500 tỷ USD đã được đầu tư vào sản xuất kỹ thuật số tại các nước đang phát triển, mặc dù dòng vốn này tập trung chủ yếu vào một số ít quốc gia.

Mỹ vẫn dẫn đầu về đầu tư vào các dự án kinh tế số tại các nước đang phát triển, chiếm 36% tổng vốn đầu tư trong giai đoạn 2020-2024. Tuy nhiên, UNCTAD dự báo, triển vọng FDI quốc tế trong năm 2025 sẽ tiếp tục gặp khó khăn do căng thẳng thương mại gia tăng.

Áp lực đối với các nước đang phát triển

Mặc dù tổng vốn FDI vào các nước đang phát triển giữ ổn định ở mức 867 tỷ USD, áp lực tài chính đối với các quốc gia này vẫn rất lớn. Giá trị tài trợ cho các dự án quốc tế giảm gần 1/3, trong khi số lượng dự án mới được công bố giảm gần 1/5.

Theo bà Grynspan, xu hướng giảm đầu tư vào các lĩnh vực quan trọng như hạ tầng, năng lượng và công nghệ là một vấn đề đáng lo ngại, khi những lĩnh vực này đóng vai trò cốt lõi trong việc tạo việc làm và thúc đẩy phát triển bền vững.

Lời kêu gọi từ Liên hợp quốc

Tổng Thư ký Liên hợp quốc, ông Antonio Guterres, nhấn mạnh rằng đầu tư vào phát triển là biện pháp hiệu quả nhất để phòng ngừa bất ổn. Tuy nhiên, 10 năm sau khi thông qua các Mục tiêu Phát triển Bền vững (SDGs), 2/3 số mục tiêu đang bị tụt hậu.

Ông Guterres kêu gọi các chính phủ và cộng đồng quốc tế đổi mới cam kết tài chính, đưa nguồn lực công và tư vào những khu vực cần thiết nhất. Đồng thời, việc cung cấp cứu trợ nợ khẩn cấp và cải cách cấu trúc tài chính toàn cầu là yêu cầu cấp bách để hỗ trợ các nước đang phát triển vượt qua khó khăn.

Source: https://nhandan.vn/buc-tranh-thuong-mai-the-gioi-nam-2025-nhieu-mau-toi-post888514.html

𝐀𝐋𝐒 – 𝐓𝐡𝐞 𝐋𝐞𝐚𝐝𝐢𝐧𝐠 𝐨𝐟 𝐀𝐯𝐢𝐚𝐭𝐢𝐨𝐧 𝐋𝐨𝐠𝐢𝐬𝐭𝐢𝐜𝐬

Chia sẻ bài viết này